Hebu fikiri hivi: dunia yetu inazunguka usiku na mchana, kila siku, bila kuchoka. Lakini je, umewahi kufikiria kwamba mzunguko huo unaweza kuwa chanzo cha umeme? Si ndoto tena—kuna kundi la wanasayansi wanaosema wamefanikiwa kuonyesha kuwa jambo hilo linawezekana.
Kwa miaka mingi, nishati tunayozoea imekuwa ikitegemea vyanzo kama jua, upepo, maji, au mafuta. Lakini sasa, wanasayansi kutoka Chuo Kikuu cha Princeton nchini Marekani, wakiongozwa na Profesa Christopher Chyba, wamekuja na wazo jipya kabisa: kutumia mzunguko wa Dunia kuzalisha umeme.
Walichofanya Ni Hiki
Wametengeneza kifaa kidogo sana, lakini kilichoundwa kwa umakini mkubwa. Kifaa hicho kimetengenezwa kwa chuma chenye sifa za sumaku kinachoitwa manganese-zinc ferrite. Kimeunganishwa na waya wa kondakta na vimewekwa kwa pembe maalum ya digrii 57 dhidi ya uso wa Dunia.
Sasa hapa ndipo mambo yanapovutia: hawakukizungusha kifaa hicho. Kilichofanya kazi ni mzunguko wa Dunia yenyewe. Dunia inapozunguka, inakata sehemu ya uga wake wa sumaku, na kwa kufanya hivyo, kifaa kiliweza kuchukua umeme mdogo sana—takribani microvolt 17.
Kwa lugha rahisi, ni kama Dunia ilivyopita kwenye sumaku, na kifaa hicho kikachukua “chembe” ya umeme kutoka kwenye mwendo huo.
Kwa Nini Hii Ni Muhimu?
Ni kweli, microvolt 17 ni kiasi kidogo sana. Huwezi kuwasha taa, simu, wala feni kwa kiwango hicho. Lakini jambo muhimu si ukubwa wa umeme walioupata, bali kwamba waliupata kabisa—na kwa njia mpya ambayo haijawahi kufanyiwa kazi kwa mafanikio kabla.
Kama njia hii itaendelezwa vizuri, inaweza kutumika kwenye:
-
Vifaa vya matibabu vinavyopandikizwa ndani ya mwili, ambavyo havihitaji kuchajiwa.
-
Sensor ndogo zinazofuatilia mazingira, hasa kwenye maeneo ya mbali yasiyofikika kirahisi.
-
Teknolojia ya angani, kama vile satellites, ambazo zinahitaji chanzo cha nishati kidogo lakini cha uhakika.
Lakini Si Wote Wanaamini
Wapo wanasayansi wengine waliowahi kujaribu wazo kama hili miaka iliyopita na hawakuona matokeo. Baadhi yao wanasema huenda umeme uliopimwa ulitokana na vitu vingine, kama kelele za umeme au mabadiliko ya mazingira ya maabara.
Hata hivyo, timu ya Profesa Chyba inasisitiza kwamba walichukua tahadhari zote kuondoa vyanzo vya kasoro, na bado waliona matokeo yale yale. Kwao, huu ni ushahidi wa kwanza wa wazi kuwa mzunguko wa Dunia unaweza kutumika kuzalisha umeme, hata kwa kiasi kidogo sana.
Je, Hii Ni Nishati ya Baadaye?
Hatuwezi kusema kwa haraka. Utafiti huu uko hatua za mwanzo kabisa. Lakini kama wanasayansi wataweza kuongeza kiwango cha umeme kinachozalishwa, na kufanya vifaa vyao kuwa na uwezo wa kutumika kwa vitendo, basi dunia inaweza kuingia katika zama mpya za nishati—ambapo Dunia yenyewe, kwa mwendo wake wa kawaida, inatupatia nguvu.
Hili si jambo la kubashiri tu. Hii ni sayansi inayoendelea kujengwa hatua kwa hatua. Kama ilivyokuwa kwa umeme wa jua miaka iliyopita, au magari ya umeme yaliyoonekana kuwa ndoto—leo tunayaona barabarani.
Hitimisho
Wazo la kupata umeme kutoka kwa mzunguko wa Dunia si la kawaida. Halieleweki kwa haraka, na si rahisi kulitekeleza. Lakini ni mfano mzuri wa jinsi akili ya kibinadamu inavyoweza kufikiri zaidi ya mipaka ya sasa.
Kama utafiti huu utafanikiwa, dunia inaweza kuwa na njia mpya kabisa ya kupata nishati—ya kudumu, safi, na isiyohitaji miundombinu mikubwa.
Kwa sasa, Dunia inaendelea kuzunguka. Na huenda, kila mzunguko huo, ukawa mwanzo wa chanzo kipya cha nguvu kwa vizazi vijavyo.
No Comment! Be the first one.